Een van de onderwerpen waar we ruim twintig jaar ervaring en kennis over hebben opgebouwd is het thema sekswerk. Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2000 verrichten we onderzoek en geven we advies op het gebied van sekswerk.Kenmerkend van onze werkwijze is ten eerste het betrekken van sekswerkers bij onze onderzoeken en adviezen. We komen met hen in contact, geven ze een stem en waarborgen hun anonimiteit op vergunde als niet-vergunde, legale als niet-legale, en digitale als fysieke locaties. Ten tweede stellen we ons altijd onafhankelijk op, en zijn we er ter degen van bewust dat het stigma dat op sekswerk ligt en belangen van betrokken partijen die soms spelen kunnen zorgen voor verschillende zienswijzen op sekswerk(beleid).
We zijn verder goed op de hoogte van nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen en wetenschappelijke literatuur op het gebied van sekswerk. We onderhouden contact met hulpverlenings- en maatschappelijke organisaties, landelijke en lokale overheden, politie, et cetera. We vinden het belangrijk dat sekswerkbeleid op basis van feiten wordt gebaseerd, conform dit beleid wordt uitgevoerd en ten gunste van de personen om wie het gaat: de sekswerkers zelf.
Om een globaal beeld te geven van onze onderzoeken, adviezen en kenmerkende werkwijze staan hieronder enkele voorbeelden van landelijke en lokale onderzoeken en adviezen die we in de afgelopen twintig jaar hebben mogen uitvoeren. Er staat een korte beschrijving bij en een link waar het rapport kan worden gedownload.
Maatschappelijke positie sekswerkers, beleid en (niet-)vergund werken
Prostitutie is een legaal beroep in Nederland. Evenals andere beroepsbeoefenaren dienen sekswerkers zich aan regels te houden. Vaak wordt sekswerk in een adem genoemd met arbeidsuitbuiting of mensenhandel. Dat is niet terecht. De seksbranche is wel kwetsbaar voor uitbuiting en mensenhandel.
Sommige gemeenten leggen de nadruk op de sterke verwevenheid van sekswerk met criminaliteit en voeren om die reden een beleid waarin zo weinig mogelijk vergunningen worden afgegeven. Zij controleren intensief op sekswerk en voeren een beleid dat sekswerkers lijkt te stimuleren uit de branche te stappen.
Andere gemeenten beschouwen sekswerk als een regulier beroep. Zij verstrekken vergunningen en zorgen voor toegankelijke ondersteuning. Sekswerkers zijn onderdeel van de maatschappij en moeten hun werk veilig en vrijwillig kunnen uitvoeren. De toegang tot belangenbehartiging, gezondheid en hulp is laagdrempelig.
Delen van kennis
We delen graag onze kennis en ervaring door het geven van workshops tijdens congressen of bij uw organisatie op locatie, we schrijven mee aan beleid, publiceren onderzoeken en artikelen, en zo voorts. Of we iets voor u kunnen betekenen? Voor vrijblijvend meer informatie en of vragen over onze publicaties, sekswerkbeleid, illegaal werken et cetera horen wij graag van u.
Maatschappelijke positie sekswerkers
Het debat over sekswerk gaat vaak over misstanden in de branche. Er is minder aandacht voor bijvoorbeeld stigmatisering en de maatschappelijke positie van sekswerkers. Wat is de maatschappelijke positie van sekswerkers en wat is stigma precies? Met welke (voor) oordelen hebben sekswerkers in hun dagelijkse contacten met instanties te maken? Welke impact heeft het op het dagelijks leven van sekswerkers? In ons rapport gaan we in op deze vragen aan de hand van casestudies. Hiervoor hebben we interviews gehouden met sekswerkers zelf en aan de andere kant de zakelijke dienstverleners en medewerkers van instanties.
Lokaal prostitutiebeleid
Ook inventariseren we het lokale aanbod van sekswerk via een internetscan. Advertenties van sekswerkers met vestigingsplaats gemeente A of werkgebied gemeente A brengen we zo in kaart. De scan geeft een actueel beeld van het (in)actieve aanbod van sekswerkers door het zogenoemde ‘bumpen’ (naar boven plaatsen) en veranderingen in advertenties gedurende een periode van bijvoorbeeld een maand te monitoren. De data geeft ons in combinatie met gesprekken met lokale deskundigen en vergunde aanbieders een goed beeld van de aard en omvang van de vergunde en niet-vergunde of niet-legale lokale sekswerkers. Zie onze evaluatie van het lokaal prostitutiebeleid in Gouda.
Escortbeleid
De werkwijze van sekswerk verandert voortdurend. Escorts werken gemeente overstijgend: een sekswerker heeft een vergunning in gemeente A, en bezoekt een klant in gemeente B. In sommige gemeenten is een vergunning nodig, maar in veel gemeenten geldt een nul-beleid of is geen vergunning voor escort (meer) beschikbaar. Het is niet altijd duidelijk welke regelgeving bij toezicht, handhaving en naleving wordt gehanteerd.
Het rapport beschrijft ook hoe escortbedrijven en escorts kunnen worden gemotiveerd om een vergunning aan te vragen. Dat kan enerzijds bestaan uit het ontmoedigen van niet-vergund werken en anderzijds het aantrekkelijker maken van vergund werken (kanalisatie-mechanisme). In het onderzoek gebruiken we hiervoor als theoretische basis een combinatie van het ISMA-model en de Tafel van Elf.
Niet-legale prostitutie
Wat is de aard van legale en niet-legale prostitutie, wat is bekend over de omvang van vergunde prostitutie en wat zijn de (on)mogelijkheden om de omvang van niet-vergunde prostitutie te schatten. Het rapport ‘Verboden rood in beeld’ is een vervolgstudie op ons onderzoek uit 2006. Aan de hand van registers, interviews met experts, (klanten van) sekswerkers, en exploitanten, en uitgebreid internetveldwerk (op sekswerkreview- en sekswerkadvertentiewebsites) hebben we het effect van de legalisering van sekswerk in Nederland in kaart gebracht. Omdat het ingewikkeld is om een beeld te geven voor heel Nederland, hebben we ervoor gekozen ons onderzoek te verdiepen in vier regio’s (Groningen, Amsterdam, Noord- en Midden Limburg en Eindhoven). Op lokaal niveau is het gemakkelijker om een ‘verhaal’ (narratief) te vertellen in zijn context.
Lokaal voeren we ook onderzoeken uit naar (niet-)legale prostitutie. Bijvoorbeeld creatief en innovatief op zoek gaan naar illegale bordelen in een gemeente. Met een zogenoemde crawler (scraping), interviews en veldwerk hebben we bijvoorbeeld signalen van prostitutie in de beauty- en horecabranche geïnventariseerd.
Nijmegen
Eerdere evaluaties van lokaal prostitutiebeleid hadden als onderwerp de opheffing van het bordeelverbod. Hieruit blijkt dat in de vergunde branche mensenhandel wordt bemoeilijkt door regelmatige controles. In 2010 waren er echter vele niet-vergunde bedrijven actief. Doordat er nauwelijks controles waren, was het risico op prostitutie door minderjarigen, illegaliteit en mensenhandel in deze bordelen relatief groot.
